Wat houdt een vechtscheiding/ complexe scheiding in?
Een complexe scheiding, ook wel vechtscheiding genoemd, kenmerkt zich door grote problemen in de communicatie en samenwerking tussen ouders. Er heerst vaak een hoge mate van angst, boosheid, wantrouwen en het wordt vaak een lange juridische strijd. Van een letterlijk gevecht is meestal geen sprake tijdens een vechtscheiding, maar voor veel kinderen voelt het wel zo. Deze kinderen hebben zoveel last van het ‘gevecht’ dat ze de eigen kleur verliezen. Ze weten niet meer wat hun eigen wensen en behoeften zijn, maar richten zich volledig op de behoeften van ouders. Bij complexe scheidingen liggen de behoeften van de ouders vaak enorm uiteen, wat het extra ingewikkeld maakt. Deze kinderen hebben daarom hulp nodig.
Hulp voor ouders
Sterk Huis staat klaar voor ouders die uit elkaar gaan en te maken hebben met een vechtscheiding. Door diverse factoren kan het voor ouders moeilijk tot onmogelijk zijn om samen te werken. Wij zullen samen met de ouders de mogelijkheden en beperkingen in kaart brengen. Zo werken we toe naar gezamenlijk ouderschap of naar parallel solo-ouderschap.
Hulp voor kinderen
Bij een complexe scheiding worden ouders vaak als hoofdrolspelers gezien en kinderen als figurant, terwijl alle gezinsleden dezelfde strijd voeren. Vooral wanneer het conflict tussen de ouders steeds hoger oploopt, moet er oog voor de kinderen blijven. Het heeft dan geen nut om de problemen te verzachten of weg te stoppen, maar om duidelijk, eerlijk en open te zijn. Veel kinderen nemen prikkels en emoties op als een spons. Dit is belastend, vooral als ze zich niet goed kunnen uiten. Sterk Huis biedt ondersteuning met de Kindtrajecten, speciaal voor kinderen die een heftige scheiding doormaken.
Artikelen over dit onderwerp
“Doe het juiste voor ouders en kinderen” Het aantal scheidingen in Nederland is hoog, waaronder het aantal complexe scheidingen. “De…
Kristel schreef een brief aan jeugdzorg. Teleurgesteld in alle instanties die betrokken waren bij haar scheiding. ‘Niet elke scheiding waarin…
Conflictscheidingen zorgen voor heftige emoties en een hoop verdriet. ‘Af en toe vliegen de koffiekopjes hier door de lucht’, vertelt…
“Ik doe alles voor mijn kind” Aan tafel zit een knappe, verzorgde vrouw. Een beetje zenuwachtig, maar ook stralend. “Ik…
Enkele cijfers
In 2021 zijn meer dan 25.000 huwelijken in een scheiding geëindigd. Ook was er een flink aantal geregistreerd partnerschappen die in een scheiding eindigden. Dit aantal neemt zelfs toe, omdat het aantal geregistreerd partnerschappen ook stijgt. In 2021 gingen bijna 2.700 stellen met een geregistreerd partnerschap uit elkaar. Het aantal kinderen dat bij een scheiding betrokken was, komt neer op ruim 24.000. Daarnaast zijn er naar schatting nog eens 20.000 kinderen van wie de ouders uit elkaar gaan zonder getrouwd te zijn. 51,9% van de koppels die uit elkaar gingen in 2021 hadden één of meer kinderen.
Wat zijn de gevolgen van een vechtscheiding voor het kind
De gevolgen voor kinderen bij een vechtscheiding kunnen enorm verschillen. Een scheiding is altijd pijnlijk, maar wanneer dit stroef verloopt al helemaal. Bij een vechtscheiding kunnen er ernstige gevolgen voor kinderen ontstaan. Ongeveer tien procent van de kinderen heeft te maken met gevolgen zoals stress, gehechtheidsproblemen, loyaliteitsconflicten, het niet meer willen zien van een ouder en parentificatie.
Stress
Een scheiding kan voor een kind erg stressvol zijn. Bij een kind dat herhaaldelijk is blootgesteld aan heftige conflicten tussen ouders, waar eventueel huiselijk geweld bij kwam kijken, kan dit leiden tot posttraumatische stress klachten. Dit kan zorgen voor lichamelijke en geestelijke klachten voor de rest van zijn of haar leven.
Gehechtheid
Hechting is erg belangrijk voor kinderen. Voor een veilige hechting zijn goede omstandigheden nodig zoals een beschikbare ouder die rust, veiligheid, stabiliteit en vertrouwen geeft. Deze omstandigheden zijn lastig te bieden bij een scheiding. Bij een scheiding is het voor kinderen belangrijk dat zij de band met hun ouders voort kunnen zetten. Hiervoor is veilig contact met beide ouders nodig. Ruzies tussen ouders die uit elkaar gaan kan dit verstoren. Dit zorgt voor een laag zelfbeeld, emotionele problemen, psychische problemen en psychiatrische problematiek.
Loyaliteitsconflicten
Wanneer een vechtscheiding lang duurt kan dit leiden tot loyaliteitsconflicten bij kinderen. Het loyaal blijven aan beide ouders is bij een scheiding voor een kind niet makkelijk. Soms (bewust of onbewust) dwingen ouders om te kiezen. Een kind wil vanuit nature loyaal blijven aan beide ouders, tenzij een ouder hem of haar meermaals bekritiseert, afwijst, verwaarloost of mishandelt.
Parentificatie
Hiermee bedoelen we dat het kind door de scheiding sneller volwassen wordt. Dit komt doordat een Parentificatie kind vaak bepaalde zorgen op zich neemt. Op latere leeftijd kan dit voor problemen zorgen. Parentificatie is een van de gevolgen die vaak voorkomt als ouders uit elkaar gaan.
Het niet meer willen zien van een ouder
Een scheiding kan zo heftig verlopen dat er voor een kind niks anders opzit dan partij te kiezen voor een ouder. Hij wil dan zijn vader of moeder niet meer zien. Dit kan bijvoorbeeld als er sprake is van mishandeling, misbruik of verwaarlozing. Wanneer een kind weigert een ouder te zien, noemen we dit ook wel ouderverstoting, oudervervreemding of Parental Alienation Syndrome.
Wat kan je als ouder doen?
Heb je te maken met een heftige scheiding? Dan zijn er een aantal dingen waar je als gescheiden ouders op kan letten:
- Maak geen ruzie en schreeuw niet waar je kind bij is.
- Negeer elkaar niet in het bijzijn van je kind.
- Geef je kind de ruimte om te praten over de scheiding.
- Zorg dat je er voor je kind bent, bescherm hem of haar door het geven van liefde en aandacht.
- Zeg regelmatig dat de scheiding niet de schuld is van je kind.
- Praat nooit negatief over de andere ouder of over familie van je ex-partner.
- Houd je kind niet weg bij de andere ouder. Je hebt beiden het recht om je kind te zien.
- Geef je kind het gevoel dat het goed is om van allebei de ouders te houden.
- Laat je kind geen partij kiezen (voor jou).
- Stimuleer je kind in het contact met de andere ouder.
- Maak gezamenlijke afspraken met de andere ouder via een ouderschapsplan.
- Verwen je kind niet uit schuldgevoel.
- Houd je aan de afspraken die zijn gemaakt zoals alimentatie.
Wat kan ik doen als ik mij zorgen maak?
Bij scheidende ouders kan een kind klem komen te zitten in de strijd tussen beide ouders. Merk jij dat een kind last heeft van de scheiding? Of merk je dat ouders hulp kunnen gebruiken? Dan geven we je het volgende advies:
- Praat met de ouders: Vertel de scheidende ouders wat je bij het kind ziet of wat je ziet dat de ouders doen bij het kind.
- Praat met het kind: Als kinderen het gevoel hebben dat zij er niet alleen voor staan dan verwerken zij een scheiding beter. Laat merken dat je er voor hem of haar bent.
- Vraag advies aan Veilig Thuis: Maak je je zorgen om een kind, vraag dan advies aan Veilig Thuis. Je kan anoniem bellen. Een medewerker zal aangeven op welke signalen je kan letten, zodat je zelf de ernst van de situatie kan inschatten. Ruzies tussen ouders kunnen bijvoorbeeld te hoog oplopen, waardoor kinderen getuigen worden van huiselijk geweld. Of zij kunnen eventueel zelf slachtoffer worden van kindermishandeling.