‘We zijn weer meer een gezin’

Lilly speelt met haar konijn om rustig te worden

Roos (10) werd woest als ze haar zin niet kreeg en accepteerde geen enkele grens van haar ouders. Zij en haar zusje Lilly (8) sloegen elkaar met de stofzuiger slang, trapten ruitjes in en duwden elkaar van de trap. Iedereen was bang dat wanneer de situatie zo zou blijven er gewonden zouden vallen. ‘Roos was nog maar 2 jaar oud toen we haar bijna verloren na een hartstilstand. We maakten ons veel zorgen en gaven haar daarom in àlles haar zin. Dankzij de hulp van Sterk Huis is er nu meer rust in ons gezin.’

Roos werd twee maanden te vroeg geboren. Haar longen, hart, hersenen en immuunsysteem waren nog niet rijp. Als baby moest ze regelmatig naar het ziekenhuis. Evie: ‘Toen ze twee jaar oud was werd Roos opgenomen met een virus. Ze had het vreselijk benauwd en verslikte zich in haar eigen braaksel, wat in haar longen terechtkwam. Ze kreeg een hartstilstand en is met spoed in een ambulance naar een ander ziekenhuis gebracht. We waren zo bang om haar te verliezen, de angst die we voelden kan ik nauwelijks in woorden vatten. Ik heb zelfs gezien hoe ze haar voor de derde keer moesten reanimeren. Dat beeld staat op mijn netvlies gebrand.’

Na een tijd krabbelde Roos weer wat op en mocht ze naar huis. ‘Voor Lilly was deze tijd ook heftig. Soms moesten we midden in de nacht plotseling met Roos naar het ziekenhuis. Lilly werd dan in de ochtend wakker en dan waren wij er niet, haar opa en oma vingen haar op. Ze voelde onze zorgen, ons verdriet.’

‘Wij zijn hier de baas’

Roos (nu tien jaar oud) revalideerde bij een revalidatiecentrum en het ziekenhuis diende een hulpvraag in voor praktische thuisbegeleiding om het gezin te ondersteunen. Zo kwam Gerrie in huis. Zij hielp bij het opzetten van een structuur, een dagindeling. ‘Wat me het meeste opviel toen ik hier in huis kwam was de gespannen sfeer. Ik zag overbelaste ouders, die er alles aan deden om goed voor hun kinderen te zorgen. Maar ze begrensden de meiden niet. Het gedrag van Roos was ongeremd. Als ik een spelletje met haar speelde, gooide ze de pionnen op de grond en sommeerde mij het op te ruimen. Ze werd woest als ze haar zin niet kreeg. De meiden hadden veel heftige ruzies met elkaar en lieten duidelijk weten: “wij zijn hier de baas.” Evie vult aan: ‘Roos schold ons uit en luisterde niet. In de supermarkt kon ze op de grond gaan liggen schreeuwen als ze haar zin niet kreeg. Maar het was moeilijk voor mij en mijn man om haar te begrenzen. Ze had in haar jonge leventje al zoveel moeten doorstaan. Het enige wat we wilden was dat het goed met haar ging, dat ze onbezorgd kon opgroeien. We gaven haar daarom in àlles haar zin.’

Evie stopte Roos ook in een ‘kooitje’, zag in alles gevaar. Met een sjaal voor haar mond deed ze de boodschappen. In de hoop dat ze geen verkoudheid mee terug naar huis zou nemen. ‘Als ik een ambulance hoorde, begon mijn hart al sneller te kloppen en keek ik of die naar de school van Roos reed. En we mopperden vaak op Lilly: “Voorzichtig zijn met Roos.” Mijn alarmknop stond dag en nacht ingedrukt.’ Gerrie zag dat in dit gezin meer nodig was dan praktische thuisbegeleiding. ‘De hulpverlening die vervolgens werd ingezet was te veel gericht op het kind en niet op het gezinssysteem. Een vriendin gaf me een folder van Sterk Huis waarin werd uitgelegd wat EMDR therapie kan betekenen, een therapie voor mensen die een trauma of verlies te verwerken hebben. We waren het er over eens: dit zou voor Evie wel eens een goede stap kunnen zijn.’

Veiligheidsplan

De praktische thuisbegeleiding droeg het gezin over aan Sterk Huis en Gerrie bleef als vrijwilliger betrokken. Bij de kinderen riep de hulpverlening – het gezin was ook gestart met systeemtherapie en dagbehandeling voor de kinderen – in eerste instantie flinke weerstand op. Zoveel dat Roos van boosheid door het glas van de deur trapte. Evie: ‘Het was oorlog thuis. Ik voelde me machteloos. We waren bang dat er iemand gewond zou raken tijdens de ruzies. Dat wilden we absoluut voorkomen.’ Sterk Huis heeft daarom meteen op directe veiligheid ingestoken door het maken van een veiligheidsplan in combinatie met de risico gestuurde zorg voor Evie (EMDR). Evie. ‘Samen met Sterk Huis, mijn ouders, Gerrie, de peettante van de kinderen en haar partner stelden we het veiligheidsplan op. Hierin staat wat wij als gezin nodig hebben en wie wat kan bieden. Wat we nodig hebben? Rust, ruimte om te ademen. Het regelmatig uit elkaar halen van de kinderen heeft hierbij geholpen. Ook staat in het plan dat ik verder zou gaan met mijn EMDR therapie en mijn man ook een therapie zou gaan volgen. Zo maakten we iedereen verantwoordelijk.’  

Een Signs of Safety medewerker van Sterk Huis (welke zich richt op het maken van het veiligheidsplan) maakte na gesprekken met Lilly en Roos, ouders en hun netwerk een Word’s and Pictures, een soort stripboek. Hierin staat het veiligheidsplan uitgelegd aan de kinderen: Wat is er gebeurd, wie gingen zich zorgen maken en welke afspraken zijn er gemaakt er om ervoor te zorgen dat het weer veilig wordt thuis voor iedereen. Lilly: ‘Het verhaal in het boekje heeft ook plaatjes. Ik snap beter wat er allemaal is gebeurd en ik lees het verhaal elke dag.’ Ook vind Lilly veel troost bij haar reuzenkonijn Sjef. En de regels die op een lijst aan de koelkast hangen helpen haar enorm. Zo wachten de meiden op elkaars beurt en mogen ze geen geweld gebruiken.

Het veiligheidsplan bracht snel meer rust in het gezin. Evie: ‘De kinderen gaan regelmatig om en om uit logeren bij de opa’s en oma’s en de EMDR therapie heeft mij geholpen bij het verwerken van mijn trauma: het zien van de reanimatie van mijn kind. Ik heb niet meer het gevoel dat mijn alarmknop de hele tijd is ingedrukt. Hierdoor voel ik minder stress waardoor ik het gedrag van de kinderen beter kan begrenzen. “Nee” is nu ook een duidelijke “nee.” Ik merk dat die duidelijkheid goed is voor mijn kinderen, dat is fijn. Ook mijn man is hierin gegroeid sinds hij een therapie volgt.’

lilly speelt met haar konijn om rustig te worden
Lilly en konijn Sjef

Beter samen spelen

Sterk Huis heeft na het maken van het veiligheidsplan doorgepakt in de hulpverlening met dagbehandeling voor de kinderen. Drie keer per week gaan de meiden naar Sterk Huis. Roos: ‘Lilly en ik leren daar om beter samen te spelen zonder ruzie te maken. Ze zetten ons ook samen aan een tafel om te eten en we hebben gesprekjes met onze begeleiders over hoe het thuis gaat. Het spelen met Lilly gaat al beter, dat is fijn. We zijn op vakantie geweest en zaten meer dan 1 ½ uur in de auto. We hebben de hele reis gespeeld.’ Evie vult aan: ‘Natuurlijk hebben ze nog wel eens ruzie. Maar ik merk dat de meiden fijner samen spelen. Zeker als ze echt op elkaar zijn aangewezen zoals op vakantie.’

Gerrie helpt het gezin nog steeds twee middagen per week: ‘Evie doet het dan, ik spring bij waar nodig. Het is een mooi samenspel op die manier. Ik zie meer rust in het gezin. Evie zorgt ook beter voor zichzelf en haar welzijn. Zo is ze bijvoorbeeld weer gaan werken.’ Evie vult aan: ‘Dat is heerlijk. Ik werk als receptioniste en ben hierdoor naast moeder weer een eigen persoon. Het is fijn dat Gerrie zo betrokken bij ons is gebleven. Mijn zoon van 5 jaar oud, noemt haar zelfs wel eens oma. Ze is belangrijk in ons gezin, we vertrouwen haar. Ze is duidelijk naar de kinderen toe en ze hanteert ook onze regels.’

Het gezin kijkt weer positief naar de toekomst. Evie: ‘We zien de toekomst weer rooskleurig in. We begrijpen de kinderen beter, er is meer rust in huis. Het is fijn om weer meer een gezin te zijn, we zullen stappen blijven maken’.

Meer weten over Signs of Safety? Bekijk onze infographic

Teun Haans is betrokken bij de Taskforce Kindermishandeling Hart van Brabant, een netwerk van professionals, organisaties en inwoners die zich betrokken voelen bij de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. ‘We vinden het belangrijk om vanuit de landelijke visie “gefaseerd samenwerken voor Veiligheid” (van Arum en Vögtlander) te werken. Waarbij we eerst een veiligheidsplan maken om de directe veiligheid te waarborgen en daarna pas inzetten op hulpverlening gericht op risico’s en herstel. De Taskforce omarmt indrukwekkende succesverhalen zoals het verhaal van het gezin van Evie. Het verhaal is een inspirerend voorbeeld waar we als hulpverlening werkende bestanddelen en werkzaamheden uit kunnen halen die we verder kunnen brengen. Het is daarom ook belangrijk dat hulpinstanties zulke verhalen met elkaar delen. Ik roep hen daartoe op.’

Meld je hier aan voor de Job Alert

logo-sterk-huis

Door een fout in het systeem zijn de gegevens van dit formulier in het afgelopen jaar onjuist verwerkt. Het gaat hierbij om de voornaam- en achternaam. Per 16-03 is dit verholpen en worden alle gegevens op de juiste manier verwerkt. Alle openbare gegevens zijn verwijderd. Voor meer informatie kun je terecht bij hr@sterkhuis.nl