Trouwen doe je uit liefde. Je kiest je eigen partner en bepaalt samen of je de huwelijksboot in wil stappen. De bruiloft is een feest en symboliseert de liefde die jullie voor elkaar hebben. Zelf kiezen voor een partner en of je wil trouwen is een mensenrecht.
Jaarlijks trouwen er gemiddeld 50.000 stellen. Bij ongeveer 1000 stellen per jaar is er geen sprake van een mooie dag vol liefde. Bij deze stellen wordt één of beide partners onder grote druk gezet om te trouwen. In die gevallen is er sprake van huwelijksdwang. Het treft vooral meisjes en vrouwen, maar ook mannen worden onder druk gezet. De druk kan van ouders, familie of vanuit de gemeenschap komen. Omdat er weinig bekend is over huwelijksdwang in Nederland, is er in 2015 een kennis- en expertisecentrum opgericht; het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating.
Achterlating
Naast huwelijksdwang houdt het landelijk knooppunt zich ook bezig met achterlating. Wanneer iemand onder dwang wordt teruggestuurd naar of achtergelaten in het buitenland, spreken we van achterlating. In deze gevallen gaat het meestal om een kind, jongvolwassene of een getrouwde vrouw. Dit gebeurt op initiatief van de echtgenoot, ouder(s) en/of familie. Het paspoort of de verblijfsvergunning wordt afgenomen. Daders doen dit om terugkeer naar Nederland te verhinderen. Achterlating is een vorm van strafbaar geweld.
Podcast
Via de podcast ‘Liefde kent geen dwang’ vraagt het LKHA aandacht voor huwelijksdwang en achterlating. Dit doen zij samen met presentatrice Süheyla Yalçin, vaste tafeldame Diny Flierman en bijzondere gasten. Iedere aflevering bespreken zij verhalen die schuilgaan achter (on)vrije partnerkeuze, liefde en loyaliteit binnen verschillende gemeenschappen en de aanpak van huwelijksdwang en achterlating.
“Een trauma kan ontstaan na het meemaken van een heftige gebeurtenis waarbij er sprake is geweest van een grote mate van onveiligheid.”
In de aflevering van 9 september 2021 is Saskia de Veld, traumaexpert bij Sterk Huis, te gast. Met haar bespreken ze met wat voor soort trauma’s slachtoffers worstelen. Wat is bijvoorbeeld het risico op het oplopen van een posttraumatische stressstoornis? Wat betekenen de trauma’s voor hun verdere ontwikkeling en het vertrouwen dat zij hebben in anderen?
Trauma
Slachtoffers kunnen te maken krijgen met trauma nadat zij een heftige gebeurtenis mee hebben gemaakt waarbij er sprake was van een grote mate van onveiligheid. Achterlating en huwelijksdwang zijn voorbeelden van heftige gebeurtenissen waarbij extreme angst en onveiligheid wordt ervaren. Tevens is bij sommige slachtoffers die angst langdurig aanwezig, omdat het zich bijvoorbeeld afspeelt in de huiselijke kring. In dat geval kan het zelfs voorkomen dat iemand last krijgt van meerdere of complexere trauma’s. Nadat cliënten via verwijzing, van bijvoorbeeld het LKHA, bij Sterk Huis binnenkomen, krijgen zij onder andere psychische hulp. Dit is belangrijk om het trauma te behandelen. De behandeling zorgt ervoor dat cliënten weer kunnen werken, studeren en zonder angst kunnen leven. Dit bereiken ze niet alleen door traumabehandelingen, maar ook steun van een ervaringsdeskundige, zoals Gulcan Uslu.
“Ik vraag me soms af, heb ik dit echt meegemaakt of was het een droom?”
Gulcan Uslu verliet op haar veertiende Turkije. Vervolgens trekt zij samen met haar moeder en broer in bij haar stiefvader in Nederland. Ze kreeg te maken met huiselijk geweld en haar stiefvader dwong haar te trouwen. Dat heeft geleid tot jarenlang leven in angst. Tien jaar later vindt ze de kracht om samen met haar dochtertje te vluchten. Ze komt terecht bij Sterk Huis. Zodra haar behandeling binnen Sterk Huis is afgerond, pakt ze haar leven weer op en volgt ze de opleiding tot ervaringsdeskundige.
“Ik wil anderen helpen met mijn littekens, daarom heb ik de opleiding tot ervaringsdeskundige gevolgd.”
Benieuwd naar de rest van het verhaal? Beluister de hele aflevering hier. Het verhaal van Gulcan Uslu is ook te lezen in ons online STERK magazine.