Seksuele uitbuiting kent veel gezichten. Vrouwelijke slachtoffers laten een breed scala aan kenmerken zien en passen niet in één profiel, ook daders en hun werkwijze verschillen van de stereotype ‘loverboymethode’. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Onzichtbare Realiteiten: de veelzijdigheid van seksuele uitbuiting, meer dan het stereotype beeld’, uitgevoerd door Sterk Huis in samenwerking met Gemeente Tilburg.
In dit onderzoek zijn slachtoffers en ervaringsdeskundigen geïnterviewd, vonnissen en veroordeelde daders geanalyseerd en gesprekken gevoerd met professionals uit het werkveld. Wat naar voren komt, is dat slachtoffers afkomstig zijn van uiteenlopende achtergronden: van meisjes met een problematische jeugd tot meisjes uit warme, stabiele gezinnen. Wat hen vaak verbindt, zijn kwetsbaarheden zoals minderjarigheid, een zoektocht naar liefde en bevestiging, problemen op school, verkeerde sociale contacten en middelengebruik.
Naast risicofactoren zijn ook beschermende factoren in kaart gebracht. Denk aan een gezond sociaal netwerk buiten de uitbuitingssituatie en toekomstperspectief. Deze kunnen slachtoffers helpen om uit de situatie te komen of herhaald slachtofferschap te voorkomen.
Ook de werkwijze van daders blijkt veelzijdig. Het klassieke beeld van de ‘loverboy’ doet geen recht aan de realiteit. Mede door sociale media verloopt ronselen en uitbuiting sneller en gewelddadiger, met afpersing, dreiging en drogeren als dwangmiddelen. Daders opereren vaak in kleine netwerken van vrienden of familie, waarbij soms zelfs een familiaire band bestaat tussen dader en slachtoffer.
De complexiteit maakt seksuele uitbuiting moeilijk zichtbaar en vergroot de kans dat daders buiten beeld blijven. Het onderzoek biedt professionals en beleidsmakers waardevolle inzichten in de kenmerken van slachtoffers, daders en uitbuitingsdynamiek. Deze kennis draagt bij aan betere signalering, preventie en interventie.
De opbrengsten van het onderzoek bestaan uit:
- Een online handreiking voor professionals
- Een onderliggend onderzoeksrapport
De handreiking is bedoeld als praktisch naslagwerk, met handelingskaders en signalen die helpen bij het herkennen en voorkomen van seksuele uitbuiting.
Wil je de handreiking en/of het rapport delen op jouw kanalen? Dan hebben wij een toolkit ontwikkeld. Voor vragen over de toolkit kun je terecht bij communicatie@sterkhuis.nl
