Eerder kon je er al kort iets over lezen op intranet: de workshop ‘Netwerken: Wie zoekt zal vinden’ op 12 december. Veertig collega’s namen deel aan deze bijeenkomst die Annemarie Raes namens de academie in samenwerking met Remy Meesters (JIM) organiseerde. Doel was succesverhalen uit de organisatie delen en succesfactoren voor de inzet van netwerken benoemen.
Bij Sterk Huis zoeken we vaak in het netwerk van cliënten naar mensen die ondersteuning kunnen bieden. Dat is niet altijd makkelijk, maar wel altijd mogelijk. Annemarie is overtuigd: “Geen netwerk hebben, bestaat niet.” Daarom besloot ze samen met Remy Meesters zes succesverhalen te verzamelen en deze te delen. De deelnemers gingen in groepen in gesprek met collega’s die vertelden over hun ervaringen. Aan het einde van de bijeenkomst werden voor vier aspecten (houding, last, tools en omdenken) de succesfactoren voor het vinden van ondersteuning in het netwerk genoemd.
Nadenken over de ‘wat’
Pascalle Romeijn en Isis van Splunder van het Multi Systeemtherapie-team geven tips: “We maken een sociogram aan de hand van een vragenlijst en gebruiken poppetjes. Soms is een netwerk aanspreken moeilijk voor cliënten. Ze worden tegengehouden door het gevoel dat de balans scheef gaat als ze te veel van hun netwerk vragen, willen anderen niet lastig vallen met hun problemen of zijn bang om de vuile was buiten te hangen. We proberen dat voor te zijn door vooraf te praten over mensen uit het netwerk en door hen vanaf het begin aan te laten sluiten bij gesprekken. Wanneer het netwerk vroeg aan tafel komt, dan is een hupvraag later makkelijker te stellen. Ook eerst nadenken over de ‘wat’ (een veiligheidsplan bijvoorbeeld) kan helpen. Wat moet er gebeuren en wie kan dat doen? Wie is er en wat kunnen die gaan doen? Als het concreter wordt, komen er toch personen boven tafel. Je kan cliënten ook helpen de afspraak te regelen, dan hoeven ze niet direct zelf de vraag te stellen, wat het makkelijker en laagdrempeliger maakt.”
Lange adem en vertrouwen
Carla Schilders is JIM-coach en werkt in het verbindingsteam. Ook bij haar sluiten collega’s aan om te horen wat ze te vertellen heeft. Een JIM-traject werkt natuurlijk altijd vanuit het netwerk, omdat een eigen ingebrachte mentor automatisch een relatie met de cliënt heeft. Carla geeft als voorbeeld een Syrisch meisje dat vrijheid zocht die werd beknot, met name door haar vader. Door het JIM-traject te starten werd verbinding gezocht: Wat kan binnen de Syrische én de Nederlandse cultuur? Carla: “Er volgden wekelijks gesprekken met ouders en tolk, wat uiteindelijk leidde tot meer vertrouwen bij de ouders. Het meisje kon naar de school die ze wilde en kreeg een bijbaan waar ook de ouders mee instemden. Uiteindelijk trof dit meisje een fijne vrouw als mentor op school. Daarmee had ze haar JIM gevonden.” “Dit proces duurde wel een jaar,” vervolgt Carla “Een lange adem en vertrouwen in proces heb je dan wel nodig. Dat vertrouwen moet je ook uitstralen. Doordat we hier systemisch hebben gewerkt, heeft het hele traject nog veel meer opgeleverd. De moeder van dit meisje volgt nu een opleiding, de vader doet vrijwilligerswerk en het meisje zelf is de JIM van haar zusjes.”
Succes om de hoek
Jet Boers van het ambulant team statushouders heeft een succesverhaal dat ze graag deelt: “Mijn client gaf aan geen netwerk te hebben, haar familie woont in Eritrea en de relatie met haar man was verbroken. Ze was helemaal alleen met een dochtertje van vier. Jet: “Met behulp van Playmobil brachten we het netwerk in kaart, maar het succes vonden we om te hoek. Tijdens een wandeling kwamen we langs het buurthuis. Ik vertelde wat dat was en we zijn samen gaan kijken. Ze heeft zichzelf voorgesteld en aangeboden vrijwilligerswerk te willen doen. Zo gezegd zo gedaan. nNu neemt ze met haar dochter deel aan diverse activiteiten en heeft ze een heel netwerk met andere moeders opgebouwd. We zijn het eerst samen aangegaan en daarna kon ze zelf verder.” Jet treft vaker cliënten die helemaal alleen zijn, dan moet je creatief zijn, in de buurt rondkijken. “Wat ook wel gebeurt is dat we cliënten onderling met elkaar in contact brengen, ook daar kan wat uit ontstaan.”
Elke optie serieus onderzoeken
Van team jongerenhulpverlening was Kaylee van Gastel aanwezig om haar ervaring te delen: “Ik hielp een meisje van 17 dat van huis was weggelopen en samen met een vriend in een vakantiehuisje woonde. Ze moesten daar weg in verband met seizoenssluiting. Samen met de moeder en de gemeente deed ik netwerkonderzoek, maar wat het meisje ok vond, vond de moeder niet ok en andersom. Omdat er ook zorgen waren over de relatie met het vriendje drong de gemeente aan op gesloten plaatsing. Toe kwam er een oom uit Curaçao die aanbood het meisje te helpen. Gemeente en moeder wilden niet dat ze naar Curaçao ging, maar het leek een mooie oplossing voor dit meisje. Door naar het meisje te luisteren, naast haar te blijven staan en haar stem te laten horen is het uiteindelijk wel gelukt. De les is dat je gebruik moet maken van elk aanbod en elke optie serieus moet onderzoeken. Soms hoef je niet ver te zoeken, maar moet je wel omdenken. naar Curaçao
Netwerk zien
Iedereen heeft een netwerk. We onderhouden gemiddeld zo’n 150 relaties in ons leven. Natuurlijk heb je niet met iedereen een even goede relatie en cliënten die zich langere tijd in de jeugdzorg bevinden, hebben vaak een kleiner netwerk. Toch laten deze voorbeelden zien dat er altijd mogelijkheden zijn. In anderhalf uur is er niet genoeg tijd om alle vragen te stellen, maar we komen met elkaar wel op succesfactoren op alle genoemde aspecten (houding, last, tools en omdenken). Door een open houding aan te nemen, vol te houden, te vertragen en de eigen agenda los te laten kun je met respect voor het systeem in kleine stapjes ergens komen. Tools die kunnen helpen bij het inzetten van netwerken zijn onder andere poppetjes, vragenlijsten, de sociale kaart en educatie over netwerken en het belang van steun. Door ook bereid te zijn out of the box te denken, niet altijd de controle willen hebben, de tijd te nemen en te kijken naar wat ‘wel’ kan, blijkt er altijd wel een oplossing te zijn. Oftewel: Wie zoekt zal vinden.
Meer leren over netwerkactivering?
Ben je nieuwsgierig geworden? Er staat een workshop netwerkactivering gepland voor 5 september van 13.00 tot 16.30 uur. In deze workshop leer je op een andere manier kijken naar het vinden van netwerk. Je oefent met het inzetten van de tools en leert welke houding de professional moet aannemen om goed aan te sluiten bij de client. Ook bespreken we het doel van het betrekken van netwerk en de eigen positie van de hulpverlener hierbij. Meld je aan via academie@sterkhuis.nl.
