Huiselijk geweld kan hele heftige gevolgen hebben. Niet alleen kan het leiden tot lichamelijke gevolgen zoals verwondingen, maar ook tot emotionele problemen zoals angst of stressklachten. Maar hoe kan het dan dat slachtoffers niet gelijk weggaan na de eerste klap? En hoe doorbreek je het geweld? Wij geven antwoord op de meest gestelde vragen over huiselijk geweld.
Wat is huiselijk geweld eigenlijk?
Huiselijk geweld is geweld dat wordt gepleegd door iemand uit de huiselijke of familiekring, zoals gezinsleden of (ex-)partners. Het geweld kan lichamelijk, emotioneel of seksueel zijn. Denk bijvoorbeeld aan mishandeling, vernedering of stalking.
Hoe kan een liefdevolle relatie ontsporen in geweld?
In een relatie is het belangrijk dat je je kunt inleven in de ander en niet steeds wil controleren wat de ander doet, voelt en vindt. Dit is niet voor iedereen even makkelijk. Zo ook niet voor René. Hij mishandelde jarenlang zijn vrouw en kinderen. In de podcastserie ‘Ik sla mijn vrouw’ van Omroep Brabant vertelt hij over zijn leven als pleger van huiselijk geweld: “Ik wilde dat iedereen naar me luisterde. Als mijn kinderen of vrouw dat niet deden, schold ik ze uit of sloeg ik ze. Ze moesten weten wie de baas was. Het begon met wegduwen. De volgende ruzie werd het een harde duw en uiteindelijk werden het harde klappen.” Net als René zijn er nog meer mensen die het lastig vinden een fijne relatie te hebben met iemand anders. Dat kan komen doordat iemand in zijn eigen opvoeding niet heeft meegekregen hoe hij of zij dat kan doen. Soms heeft iemand vroeger heftige gebeurtenissen meegemaakt, waardoor het lastig kan zijn om je naar iemand anders kwetsbaar op te stellen. Het kan dan moeilijk zijn om met iemand anders een goede relatie te hebben.
Waarom gaan slachtoffers niet weg na de eerste klap?
Er kunnen verschillende redenen zijn waarom een slachtoffer niet weggaat na de eerste klap. Zo kan een slachtoffer zich afhankelijk voelen van de ander, bijvoorbeeld door het hebben van kinderen, financiële problemen, verblijfsstatus of druk vanuit de familie of omgeving. Mensen kunnen zich ook schamen voor wat er gebeurd is of hebben bijvoorbeeld geleerd dat je ‘de vuile was’ niet buiten hangt. Ook kan het zijn dat je zo veel om iemand geeft, dat je diegene wil helpen of zelfs redden. Daar weet Karin (46) alles van. Naast René deed ook zij als slachtoffer van huiselijk geweld haar verhaal in de podcastserie ‘Ik sla mijn vrouw’. Ze vertelt: “Mijn man heeft mij negen jaar lang mishandeld. Elke keer nadat hij me geslagen had, had hij spijt. Hij beloofde mij dat het nooit meer zou gebeuren en dat geloofde ik ook. Waarom zou ik hem niet geloven? Ik ben van nature niet wantrouwig en hield erg van hem.”
Wat heeft kindermishandeling met huiselijk geweld te maken?
Kinderen die zelf slachtoffer zijn geweest van huiselijk geweld of kindermishandeling hebben grote kans om later zelf pleger of slachtoffer van huiselijk geweld te worden. Dit was bij René het geval. Zijn vader mishandelde hem jarenlang. “Mijn ouders konden mij niet aan. Ze wisten niet hoe ze met mij moesten omgaan. Mijn vader was timmerman, had grote handen en kon nogal hard slaan. Die klappen kwamen wel binnen. Je beschermt jezelf en je wacht af tot het klaar is.” Kinderen die geweld thuis meemaken groeien op in een onveilige situatie. Zij kunnen zichzelf vaak bang, onzeker, boos of verdrietig voelen. Deze gevoelens kunnen op latere leeftijd terugkeren, bijvoorbeeld in een relatie. Dat kan uiteindelijk leiden tot huiselijk geweld.
Hoe doorbreek je het geweld?
Geweld kan alleen stoppen als het slachtoffer en de dader kijken hoe ze anders met elkaar kunnen omgaan. Het is belangrijk dat ze ontdekken welke redenen ervoor zorgen dat het geweld plaatsvindt. Zo kunnen zij afspraken maken om in de toekomst een onveilige situatie te voorkomen. Er zijn allerlei manieren anders te gaan denken, voelen en reageren. Een hulpverlener kan daar ook bij helpen. Karin heeft daar ervaring mee. “Ik heb therapie gekregen om met de situatie om te gaan. Dat heeft me sterker gemaakt.”
Wat is er nog meer nodig, als het geweld gestopt is?
De situatie is nog niet opgelost, als het geweld is gestopt. Er is nog meer nodig. Zo is het belangrijk dat het slachtoffer en de dader meer leren over hun gedrag, gevoelens en gedachten. Door goed naar jezelf en de ander te kijken lukt het uiteindelijk om patronen te doorbreken. Dat is René ook gelukt: “Door boos te worden wilde ik mijn vrouw en kinderen rustig houden. Uiteindelijk ontdekte ik dat dat eigenlijk nog écht gewerkt heeft. Ik herken nu het beest in me en weet dan dat ik iets anders moet doen. Ik wil mezelf nu rustiger houden.” Ook met Karin gaat het nu goed. “Ik kom er nooit helemaal overheen, maar ik heb het een plek kunnen geven. Nu probeer ik er met veel mensen over te praten. Dat is voor mij ook een manier om alles te verwerken.”
Wil je meer weten over huiselijk geweld? Bekijk dan hier onze pagina over huiselijk geweld en kindermishandeling.
