Heeft jouw kind veel meegemaakt en merk je dat de ontwikkeling van jouw kind daarom achterloopt op die van zijn leeftijdgenootjes. Of wil je weten hoe jij als ouder je kind kunt stimuleren in zijn of haar ontwikkeling? Bij Sterk Huis kun je terecht met al je vragen over de ontwikkeling van je kind.
Wat houdt de ontwikkeling van kinderen in?
De ontwikkeling van ieder kind gaat op een eigen tempo en een eigen manier. Kinderen doorlopen verschillende fasen, waarin ze nieuwe dingen leren. Als ouders kun je hierbij helpen en de ontwikkeling van je kind stimuleren. Zijn de omstandigheden thuis niet ideaal dan kan dit effect hebben op de ontwikkeling. Wanneer we het hebben over ontwikkeling dan maken we onderscheid in motoriek, taal en spreken, denkvermogen en sociaal en emotioneel.
Motorische ontwikkeling
De motorische ontwikkeling heeft te maken met het vermogen om te bewegen. Vaak wordt dit onderverdeeld in de grove en fijne motoriek. De grove motoriek gaat om grote bewegingen zoals lopen, zwemmen of schoppen. De fijne motoriek omvat kleinere bewegingen zoals het vastpakken van voorwerpen. Motoriek is nodig om te spelen op het schoolplein of om zichzelf aan kunnen kleden, kunnen eten en schrijven.
Sociale en emotionele ontwikkeling
Bij de sociaal emotionele ontwikkeling van een kind gaat het om de ontwikkeling van een eigen persoonlijkheid. Het omgaan met jezelf en met een ander. Hierbij hoort onder andere het ontwikkelen van emoties, het zelfbeeld en het temperament van je kind. Bij sociale ontwikkeling hebben we het over het begrijpen van anderen en het ontwikkelen van positief gedrag ten opzichte van anderen. En het begrijpen hoe bepaalde relaties zijn tussen mensen (ouder en kind bijvoorbeeld). Emotionele ontwikkeling wil zeggen dat ze leren om hun eigen gevoelens te begrijpen, maar ook die van anderen. En daar ook leert goed mee om te gaan.
Cognitief/denkvermogen
De cognitieve ontwikkeling van je kind gaat om het leren, onthouden, het oplossen van problemen en intelligentie. Om goed te kunnen presteren op school zijn deze verschillende cognitieve vaardigheden nodig. Kinderen verwerken informatie vanuit hun omgeving en slaan dit op om het op een later moment te gebruiken. Per leeftijd is er bepaald welke vaardigheden kinderen moeten kunnen. Natuurlijk loopt deze ontwikkeling niet bij iedereen gelijk. Hierbij kun je denken aan: wanneer kan je kind getallen, kleuren en vormen herkennen? Of analoog en digitaal kloklezen of een plattegrond begrijpen en gebruiken?
Taal en spreken
De taalontwikkeling is de manier waarop kinderen woorden en zinnen leren te begrijpen, maar ook gebruiken. Het gaat hier om grammaticale en communicatieve regels. Bij taalontwikkeling gaat het om taalinhoud, taalvorm en taalgebruik. Vanaf de geboorte tot ongeveer zeven jaar zijn kinderen in staat om snel te leren. In deze fase kun je merken of een kind een taalontwikkelingsstoornis of -achterstand heeft.
Ontwikkelingsfases
Zoals al eerder aangegeven ontwikkelt ieder kind zich op een eigen manier en eigen tempo. Maar over het algemeen volgen kinderen in grote lijnen wel dezelfde stappen door de jaren heen. Die ontwikkeling is in te delen in verschillende fases, waarbij iedere fase verandering in gedrag en nieuwe vaardigheden horen. Voor ouders betekent dit automatisch voor iedere fase een nieuwe uitdaging in de opvoeding, wat niet altijd makkelijk is. We leggen kort de verschillende fases uit, maar let op: het zijn gemiddelden. Jouw kind kan hiervan afwijken, wat niet per se zorgwekkend hoeft te zijn.
- Baby: tijdens het eerste levensjaar leert een baby omrollen, staan en ook de eerste woordjes. Ze beginnen ook emoties te herkennen. Til jij jouw kind altijd gelijk op als het begint te huilen? Dan weet hij/zij hier gebruik van te maken op langer termijn.
- Peuter: tijdens de ‘twee is nee fase’ is het belangrijk dat ouders dezelfde grenzen stellen. Deze heeft een peuter namelijk echt nodig. Ze leren in deze fase om te poepen en plassen op het potje. Andere kinderen zijn interessant, maar echt samen spelen is lastig voor ze. Ze kunnen zich nog niet goed verplaatsen in een ander en eisen bijvoorbeeld al het speelgoed op. Wel krijgen ze steeds beter in de gaten wat goed en fout is.
- Kleuter: je kind gaat naar school! Ze leren in deze fase heel veel en maken ook voor het eerst echt vriendjes en vriendinnetjes. Je kind ontwikkelt zich flink motorisch; gaat klimmen, fietsen en van een hoogte af springen.
- Schoolkind: tijdens deze fase gaat de ontwikkeling van je kind ook hard. Ze leren normen en waarden en vormen een zelfbeeld. Ze willen graag ergens bij horen, krijgen te maken met populariteit en pesten. In deze fase is het belangrijk om je kind te steunen en veel positieve/stimulerende aandacht te geven zodat je kind een positief zelfbeeld ontwikkelt.
- Puber: het ene kind heeft weinig last van de puberteit, terwijl de ander onhandelbaar is. Ze krijgen vaak last van een wisselend humeur. Het is belangrijk om kinderen de kans te geven hierover te praten en gevoelens te delen. Pubers willen ook graag risico’s nemen en proberen dingen uit. Misschien wil je dit graag tegenhouden, maar het is juist belangrijk om ze wat de ruimte te geven. Van fouten leren ze namelijk het meest.
- Adolescent: dit is de laatste ontwikkelingsfase van je kind. Je kind krijgt steeds meer grip op zijn eigen doen en kan weloverwogen keuzes maken, terugblikken op zijn eigen gedrag en zich aanpassen aan verschillende sociale situaties. Je kind kan voor zichzelf zorgen voor wat betreft gezondheid, uiterlijk en leefstijl. Binnenkort kan het moment komen dat ze uit huis gaan.
Ontwikkelingsachterstand
Bij een ontwikkelingsachterstand ontwikkelt een kind zich minder snel ten opzichte van leeftijdsgenoten. Als een kind op twee of meer van de verschillende fasen achterloopt, hebben we het over een ontwikkelingsachterstand. Dit hoeft niet altijd iets te betekenen, ieder kind ontwikkeld zich op zijn eigen snelheid. Maar het kan ook een medische reden hebben of er is iets in de gezinssituatie waardoor een kind zich minder goed kan ontwikkelen. Samen gaan we met jou bekijken waar dit aan ligt en hoe we dit kunnen verbeteren.
Tips om je kind te stimuleren
Er zijn heel veel tips om je kind te stimuleren zodat de ontwikkeling vlot verloopt. De eerste 1000 dagen van je pasgeboren baby zijn heel belangrijk. Een liefdevolle omgeving werkt positief op de groei en ontwikkeling. Een rustige, veilige en warme omgeving geven jouw kind een vertrouwd gevoel.
Kinderen zijn uit zichzelf ontdekkers. Ze willen graag leren en verkennen enthousiast hun omgeving. Je kan hier als ouders op inspelen door een omgeving te creëren waar je kind veel kan ontdekken en nieuwe dingen kan leren. Hierbij moet je natuurlijk rekening houden met de leeftijd van je kinderen. Voor baby’s en peuters is dit bijvoorbeeld benoemen tijdens een wandeling wat je allemaal ziet of samen liedjes te zingen. Op latere leeftijd is het voor kinderen juist weer fijn dat ouders de tijd nemen om samen aan tafel te eten en de dag door te nemen.
Artikelen en verhalen over dit onderwerp
Quinn (1) was altijd al een druk mannetje. Echter toen hij ziek werd en door uitdroging drie maanden in het…
Kindermishandeling, een vechtscheiding of gevlucht voor de oorlog… Wat gaat er om in het hoofd van een getraumatiseerd kind? En…
Younes (16) gaat volgend jaar naar zijn examenjaar en maakt grote kans om te slagen. Maar hij was niet altijd…
Hoe is het om te wonen bij Sterk Huis en je examens te doen? Elk jaar zijn er meerdere jongeren…
Wat kan Sterk Huis voor jou betekenen
Sterk Huis heeft een behandelgroep waarin we de problemen van het gezin proberen op te lossen. Samen kijken we naar een gezinssituatie die leefbaar is. Het kind kan zich weer op een gezonde manier ontwikkelen. Vaak hebben de kinderen in deze behandelgroepen traumatische ervaringen meegemaakt. Sterk Huis zorgt ervoor dat deze nare gevoelens op een gezonde manier een plekje krijgen.
